poniedziałek, 30 listopada 2020

Węgierska Straż Narodowa

 

Na początku węgierskiej rewolucji 1848 roku, większość jednostek wojskowych rekrutowanyh na terenach Węgier znajdowała się poza terytorium Korony Węgierskiej, najczęściej we Włoszech, gdzie służyły do utrzymywania porządku. Dlatego węgierski rząd dążył do powołania własnej formacji zbrojnej. Pierwszą z nich była Straż Narodowa. Ustawa zobowiązywała do służby w Straży Narodowej wszystkich mężczyzn w wieku od 20 do 50 lat, którzy byli właścicielami ziemi lub domu o wartości co najmniej 200 forintów, posiadali przynajmniej pół tzw. działki pańszczyźnianej lub uzyskiwali na czysto dochód roczny w wysokości co najmniej 100 forintów. Zorganizowanie Straży Narodowej spoczywało na barkach lokalnych władz. Strażnicy Narodowi mogli wybrać między służbą pieszą lub konną. Straż Narodowa sama wybierała spośród siebie oficerów do stopnia kapitana. Majorów, którzy pełnili funkcje dowódców batalionów mianował na wniosek ministra do spraw wojskowych żupan (palatyn), a w Chorwacji - ban. W podobnym trybie mianowano głównodowodzącego Straży Narodowej, choć nominacja taka w 1848 roku na Węgrzech nie miała miejsca ani razu. Głównodowodzącego Straży Narodowej w Chorwacji i Slawonii mianował ban lub jego zastępca. W myśl ustawy, zapewnienie kadry dowódczej, która miała szkolić jednostki Straży Narodowej należało do rządu, podobnie jak wyekwipowanie oddziałów w broń, z tym, że członkowie Straży mogli używać również własnej broni. Stopnie wojskowe otrzymane w Straży Narodowej zachowywały tę samą rangę w wojsku stałym. W szczególnych przypadkach Straż Narodowa mogła pełnić służbę poza granicami swego komitatu czy też miejsca formowania. Za służbę w miejscu formowania, członkowie Straży nie otrzymywali świadczeń pieniężnych. Za służbę poza miejscem zamieszkania, lecz w granicach własnego komitatu żołd płaciły im władze wojewódzkie, zaś poza własnym komitatem – rząd. Ustawa szczegółowo określała zakres służby. Straż Narodowa rozpoczynała służbę tylko na rozkaz władz cywilnych i tylko na ich rozkaz mogła stosować siłę. Straż Narodowa nie mogła odbywać zgromadzeń pod bronią. Było to o tyle ważne, iż członkostwo w Straży oznaczało też prawo głosu w wyborach, stąd chciano uniknąć starć zbrojnych pomiędzy członkami Straży w sporach wyborczych. Wobec członków Straży nie można było stosować kar cielesnych.

Ustawa o Straży Narodowej była najbardziej szczegółowa za wszystkich ustaw 1848 roku, ale jeden z jej najważniejszych paragrafów miał charakter szkieletowy. Mówił on, iż do Straży Narodowej można powołać również i takie osoby, które nie spełniają warunków majątkowych, ale które są wysoce zainteresowanie w utrzymaniu porządku. Paragraf ten pozwolił rządowi, aby początkowo w ramach Straży Narodowej powołać dziesięć pierwszych batalionów ochotniczych, które dały później jądro samodzielnej armii węgierskiej. Ale o tym będzie w kolejnych wpisach.

Figurki przedstawiają dwa bataliony Straży Narodowej w ich najczęściej spotykanych, ciemno niebieskich uniformach i czakach. W pierwszym okresie wojny to bataliony "starych" pułków" oraz właśnie bataliony Staży Narodowej tworzyły zrąb węgierskiej armii.





Brak komentarzy:

Prześlij komentarz